Programlama ve Elektronik - Tekil Mesaj gösterimi

**PIONEERNADIR** · 20. April 2008, 10:55 PM

Alıntı:

gerilim2´isimli üyeden Alıntı

merhaba arkadaslar elinde trifaze yarım dalga dogrultucu seması olan bir arkadas var mıdır ?

Yarım Dalga Doğrultma Devresi
Yarım dalga doğrultma devresinde Şekil 5.8(a) 'da görüldüğü gibi yalnızca bir diyot kullanılır.
AC gerilimin bir alternansının devre tamamlayıp diğer alternansının devre tamamlaması haline yarım dalga doğrultma adı verilir.

Devrenin Çalışması:
Transformatör primer sargısına 220 Volt şehir gerilimi uygulansın Sekonderinde Şekil 5.8(b) 'deki gibi bir AC gerilim oluşacaktır.
Transformatör sekonder geriliminin pozitif alternansında (yarı periyodunda) şekilde işaretlenmiş olduğu gibi sargının üst ucu pozitif (+) olsun
Bu durum da diyot doğru polarmalı olacağından iletime geçer.
Şekil 5.8 (d) 'de görüldüğü gibi devreden darbeli bir akım akar.
Böylece transformatör sekonderinde üretilen AC gerilimin bir alternansı RL yüküne uygulanmış olur.
Diğer alternansta ise transformatörün üst ucu "-" olacağından diyoda ters polarma uygulanacak ve diyot iletime geçmeyeceğinden devreden akım akmayacaktır. Şekil 5.8(c) ve (d).
Sonuçta RL yük direncinden Şekil 3.8 (d) 'de belirtilmiş olduğu gibi hep aynı yönde fakat darbeli bir DC akım akmaktadır.
Akım pozitif (+) uçtan negatif (-) uca doğru aktığı prensibine uygun olarak RL üzerinde de akım yönünü belirten (+) ve (-) işaretleri konmuştur. Şekil 5.8(a)
NOT:
Burada şu hususa dikkat etmek gerekiyor:

Şekil 5.8(a) transformatör sekonderinin bir ucu "+" diğer ucu "-" olarak gösterilmiştir. Aslında transformatör sargısının bir ucu (+) iken diğer ucundaki gerilim Sıfırdır (0)

Neden "+" ve "-" konuyor?
Akım "+" dan "-" ye doğru akar tanımı yerleşmiş olduğundan bir benzetme olarak transformatör uçları da "+" ve "-" olarak işaretlenmektedir.

Şekil 5.8 - Yarım dalga doğrultma devresi

a) Devrenin kuruluşu
b) Transformatör sekonder gerilimi
c) RL yük direnci üzerindeki gerilim
d) RL yük direnci üzerinden akan akım

Yarım Dalga Doğrultma Devresindeki Gerilim ve Akım Bağıntıları
Şekil 5.8 'den takip edilirse:
Bilindiği gibi şehir gerilimi Şekil 5.8(b) 'deki gibi alternatif bir gerilimdir. AC bir voltmetre ile ölçüldüğünde 220V ölçülür. Bu değer şehir geriliminin efektif değeridir. Normal ölçü aletleri efektif değer ölçer.

AC gerilimin efektif değeri ile tepe (pik) değeri arasında şu bağıntı vardır:

Vef = 0707 Vm Vm = (1 / 0707)*Vef veya Vm = 141Vef

Bu bağıntıya göre şehir geriliminin tepe değeri: VŞm = 220*141 = 2857 Volt 'tur.

Transformatör sekonderinde ölçülecek gerilim de yine efektif değerdir.

Şekil 5.8(a) 'da bu değer: Vef = 12V olarak gösterilmiştir.

R direnci uçları arasına bağlanan DC voltmetre ortalama değer ölçer.

Buna "yük ortalama gerilimi (VLor)" diyelim: VLor = 045 VTef = 0318VTm 'dir.

Aslında VLor değeri 045VTef değerinden biraz küçüktür. Çünkü diyor üzerinde de biraz gerilim düşümü olmaktadır. Ama bu küçük değerli bir gerilim olduğundan ihmal edilebilmektedir.

VLor gerilimi ve RL yük direncine bağlı olarak yükten ILor gibi bir yük ortalama akımı akar. Bu akımın değerini seri bağlanan bir DC ampermetreden okumak mümkündür.

Yük ortalama akımı: ILor = VLor/RL 'dir.

Dikkat edilmesi gereken şu iki noktaya dikkat edilmelidir:
Diyodun dayanabileceği ters yön gerilimi
Diyottan geçirilebilecek olan doğru yön akımı
Örnek olarak doğrultucularda en çok kullanılan 1N4001 diyodunu alalım.
Bu diyodun ters yön gerilimi: 50V 'tur.
Geçirilebileceği maksimum doğru yön akımı: 1000mA 'dir.

1N4001 diyodunun ters yön gerilimi devrede iletimin olmadığı durumda diyoda gelen 12 VTsef gerilimine göre çok toleranslıdır.

Doğru yön akımı da öyledir.
Bu duruma daha küçük değerli bir diyotta seçilebilecektir.

Seçimde çok kesin sınırlar yoktur. Tepe değerinin 2 - 25 katı değerlere sahip bir diyot yeterli olabilir.
Seçim için katalog değerlerinden yararlanılır.

Kardeş Dah Geniş Bilgi İstersen

[Sadece Üyelere Linkler Açıktır.Üye Olun !!! Tıklayarak Üye Olun !!!]